گیاهان دارویی
شرح
گیاهان دارویی گیاهانی هستند که یک یا برخی ازاجزای آنها حاوی ماده مؤثره است. این ماده که کمتر از ۱٪ وزن خشک گیاه را تشکیل میدهد، دارای خواص دارویی مؤثر بر موجودات زنده است.
از قدیم الایام برای معطر نمودن فراورده های جلدی و همچنین به خاطر خاصیت قابض آن مورد استفاده قرار می گرفته است. عصاره گلهای آقطی اثر ضد عفونی کننده، التیام دهنده دارد و در رفع تحریکات جلدی بسیار موثر است.
این گیاه در رفع اگزما و التهاب پوستی اثر بسیار خوبی دارد و همچنین باعث کاهش تورم پوستی می گردد. عصاره این گیاه جهت حفاظت از پوستهای حساس مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین این عصاره جهت تامین بهداشت پوست صورت و شادابی آن تهیه می شود. به صورت تجاری لوسیونها و پمادهای پوستی این عصاره برای سرزندگی و طراوت پوست استفاده می شود. همچنین موجب نرمی و روشن شدن پوست شده و اثر قابض آن بسیار سودمند است و در فراورده های دئودورانت نیز استفاده شده است. در مصارف آرایشی – بهداشتی نرم و شفاف نمودن پوست اثر شاخص آن است و التهاب و آماس پوستی را نیز کاهش می دهد. بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته، ادعا گردیده است که آقطی می تواند لک ها و کک و مک را روشن تر نماید.
سرخارگل یا اکیناسه گیاهی از پهنه دشت های شمال آمریکاست که به خوبی قدرت بدن را در مقابله با بیماریهای عفونی و مسمومیتهای خارجی افزایش می دهد. این گیاه توسط مرحوم دکتر رضا امیدبیگی به ایران وارد شد و توسط مرحوم استاد دکتر فخر طباطبایی به نام “سرخارگل” نامگذاری شد.
سرخارگل در ترکیب با گل و میوه ی آقطی (Sambucus nigra) به خوبی می تواند اثر خود را بروز دهد. تنطور رقیق سرخارگل نیز می تواند برای شستشوی بثورات پوستی و زخم های آلوده به کار برده شود یا به صورت غرغره به عنوان دهانشویه مصرف شود.
عفونت های باکتریایی مانند سینوزیت، ورم لوزه، آماس و برونشیت مزمن را می توان به صورت خوددرمانی با سرخارگل در ترکیب با سایر گیاهان دارویی نظیر سیر (Allium sativum) درمان کرد اما هنگامی که تب بیمار از ۳۹ درجه سانتی گراد بالاتر رود، مشورت با متخصص طب گیاهی و یا پزشک الزامی است. اگرچه شواهد علمی به اندازه کافی وجود دارد، اما هنوز هم بحث هایی درباره اثر سرخارگل در پیشگیری و درمان عفونت ها وجود دارد.
این تردیدها می تواند به دلیل استفاده از دوز خیلی پایین و یا گونه گیاهی اشتباه در برخی آزمایشات باشد. کیفیت و فرم استفاده ی سرخارگل نیز در اثرگذاری آن مهم است. به نظر می رسد که عصاره ی E.angustifolia و آب اندامهای روزمینی E.purpurea که به صورت تازه چیده شده و فشرده شده باشند، قوی ترین فعالیت دارویی را دارند.
جینسینگ: گیاهی برای تقویت حافظه و تمرکز
حواس پرتی، کاهش تمرکز و فراموشی از جمله مشکلاتی است که برای همه پیش میآید.گیاه جینسینگ سلامت مغز را بالا میبرد.این گیاه روی فعالیت سلولهای مغزی تأثیر میگذارد و حافظه را تقویت میکند.
جینسینگ: تقویت قوای جنسی
جینسینگ خواصی دارد که با تحلیل قوای جنسی مقابله میکند. حتی نتایج برخی از پژوهشها نشان میدهند که این گیاه میتواند ناتوانی جنسی را نیز درمان کند. محققان کرهای پژوهشی روی ۴۵ مردی که دچار مشکلات نعوظ بودند انجام دادند. نتایج این پژوهش که در سال ۲۰۰۲ در Journal of urology به چاپ رسید نشان میدهد که گیاه جینسینگ قدرت نعوظ مردها و لذت جنسی آنها را بالا میبرند.
جینسینگ: درمانی برای پوستهای خشک
پوستهای خشک بیشتر قربانی چین و چروک، لک و پیری زودرس میشوند. به عقیدهی متخصصان طب گیاهی، جینسینگ تأثیر خوبی در رفع خشکی پوست دارد.
جینسینگ: درمانی برای خستگی
از زمانهای دور در طب سنتی برای مقابله با ضعف بدن و خستگی از گیاه جینسینگ استفاده کردهاند. این گیاه انرژی را بالا میبرد و قدرت فیزیکی بدن را افزایش میدهد.
جینکوبیلوبا، گیاهی سرشار از آنتیاکسیدانها:
گیاه جینکوبیلوبا سرشار از فلاوونوئیدها و ترپنوئیدها میباشد که از جمله آنتی اکسیدان های محافظتکننده در برابر آسیب رادیکالهای آزاد میباشند. قسمت مورد استفاده جینکوبیلوبا برگ های آن میباشد که ترکیباتش به شدت تحت تأثیر فصل برداشت آن است که بیشترین مقدار آن در فصل پاییز است. در این گیاه ۴ درصد پروتئین، ۳۸ درصد کربوهیدرات، الکلها، کتونهای آلکالوئید، اسیدآمینه، گلوکزیدهای سیانوژنیک و فنلها به وفور دیده میشوند و همین مواد موثر مسئول اثرات درمانی این گیاه میباشند. در حقیقت این مواد آنتیاکسیدانی در خنثی کردن رادیکالهای آزاد ایجادشده در سلولهای بدن بالاخص اسیدهای چرب نورونهای عصبی نقش مهمی دارند.
جینکوبیلوبا و اثرات ضد آلزایمر:
معمولترین کاربرد این گیاه به منظور افزایش حافظه و پیشگیری از فراموشی میباشد. هم چنین این گیاه اثرات مفیدی در درمان آلزایمر نشان داده است. تحقیقات اخیر اثرات موثر این گیاه بر پیشگیری از جنون، اضطراب، شیزوفرنی و افسردگی را نشان میدهند. جینکوبیلوبا باعث تحریک گردش خون مغزی میشود و در نتیجه مشکلات ناشی از نارسایی گردش خون در مغز که میتواند باعث دلهره، استرس، کمی حافظه، مشکلات شنوایی و کاهش تمرکز گردد را بهبود میبخشد. بهبود تفکر، بهبود رفتارهای اجتماعی، بهبود زوال عقل در آلزایمر و تسکین علائم اضطراب که در نتیجه جریان خون ناکارآمد به سمت مغز باشد؛ با مصرف این گیاه گزارش شده است.
جینکوبیلوبا علیه آسم:
چینیها از این گیاه به علت اثرات مفید آن بر تحریک گردش خون عمومی به خصوص در افراد مبتلا به آسم استفاده میکردند. آنها از دانه این گیاه به خاطر اثرات گشاد کنندهاش استفاده میکردند.
روغنی كه از دانه انگور استخراج می شود حاوی تعدادی از اسیدهای چرب ضروری و مقدار قابل توجهی تركیبات ویتامین E است. یك از جالب ترین مواد تشكیل دهنده دانه انگور را پلی فنل ها (كاتكین) تشكیل می دهند. این تاننی كه پروسیانیدین، لكو آنتو سیانین، پیكنو ژنول یا الیگو مریك پرو آنتوسیا نیدین(OPC) نیز خوانده می شوند جزو آنتی اكسیدان های قوی بشمار می روند. عصاره های تجارتی تهیه شده از دانه انگور حاوی فلاونوییدند و پوست و دانه انگور نیز حاوی تركیبی به نام مهار كننده ۵- نوكلئوتیداز است كه به تازگی كشف شده است.
عوارض جانبی معمولا خفیف سیلیمارین, با چند عارضه جانبی جدی شناخته شده. این مکمل برای بیشتر افراد بی خطر است, هر چند ممکن است برخی از فعل و انفعالات و منع مصرف وجود دارد.سیلیمارین از مواد تشکیل دهنده اصلی در عصاره این گیاه خار است (خار مریم).
اثرات منفی را می توان با استفاده از مکمل با مواد غذایی مانع, در دوز مناسب, و برای اولین بار با دکتر خود را چک برای تعیین اینکه آیا آن را برای شما منع مصرف.
سیلیمارین با تغییر غشاء دیواره خارجی سلول های کبد موجب بلوکه کردن محل های اتصال سموم کبدی و در نتیجه ممانعت از ورود آنها به داخل سلول می گردد.
سیلیکریستین و سیلیبینین اثرات تحریکی قابل ملاحظه ای بر روی سرعت تکثیر و بیوسنتز پروتئین و DNA نشان داده اند. سیلیمارین با تحریک RNA Polymerase I در هسته سلول های هپاتوسیت منجر به افزایش سنتز پروتئین ریبوزومال و در نتیجه افزایش توانایی بازسازی کبد و تشکیل هپاتوسیت های جدید می گردد. همچنین می توان اثر محافظت کنندگی سیلیمارین از سلول های کبد را به خاصیت آنتی اکسیدانی آن نسبت داد. سیلیمارین باعث از بین بردن رادیکال های آزاد و افزایش غلظت داخل سلولی گلوتاتیون (ماده مورد نیاز جهت واکنش های مسمومیت زدایی در سلول های کبد) می گردد.